TỔNG QUAN NƯỚC MỸ

 

TỔNG QUAN

• Tên nước: Hợp chủng quốc Hoa Kỳ (United States of America)
• Diện tích: 9.826.675km , đứng thứ 4 trên thế giới sau Nga, Canada và Trung Quốc
• Dân số: 310.681.000 (ước lượng đến năm 2010)
• Dân tộc: Người da trắng (81,7%), người da đen (12,9%), người châu Á (4,2%), người da đỏ và thổ dân Alaska (1%), thổ dân Hawaii và thổ dân các quần đảo Thái Bình Dương (0,2%)
• Đơn vị tiền tệ: Đồng đô-la Mỹ (USD)
• Ngày quốc khánh: 04/7/1776
• Thủ đô: Washington D.C

VỊ TRÍ ĐỊA LÝ

Nước Mỹ gồm 3 bộ phận lãnh thổ:

• Bộ phận lớn nhất gồm 48 bang, nằm giữa lục địa Bắc Mỹ: Bắc giáp Canada, Nam giáp Mexico và Vịnh Mexico, Tây giáp Thái Bình Dương và Đông giáp Đại Tây Dương
• Bộ phận thứ hai là bang Alaska nằm ở Tây Bắc lục địa Bắc Mỹ: Đông giáp Canada, Bắc giáp biển Beaufort và Nam giáp biển Bering
• Bộ phận thứ ba là quần đảo Hawaii (bang Hawaii): nằm giữa Thái Bình Dương cách thành phố San Francisco khoảng 3.900km

KHÍ HẬU

Mỹ có khí hậu ôn đới hải dương và ôn đới lục địa. 

• Nhiệt độ trung bình ở miền ven biển phía Tây và phía Đông tháng giêng: – 50C đến 00C, tháng 7: 120C – 150C, ở miền trung tâm tháng Giêng: -200C, tháng 7: 20 – 250C
• Lượng mưa trung bình ở miền ven biển: 1.500 – 2.000 mm, ở miền trung tâm là trên 1.000 mm (vào tháng 7)

CHÍNH TRỊ – XÃ HỘI

Mỹ gồm có 50 tiểu bang và một đặc khu liên bang. 48 tiểu bang nằm lục địa và thủ đô Washington, D.C., nằm giữa Bắc Mỹ, giáp Thái Bình Dương ở phía Tây, Đại Tây Dương ở phía Đông, Canada ở phía Bắc, và Mexico ở phía Nam.

• Tiểu bang Alaska nằm trong vùng Tây Bắc của lục địa Bắc Mỹ, giáp với Canada ở phía Đông. Tiểu bang Hawaii nằm giữa Thái Bình Dương.
• Hoa Kỳ cũng có 14 lãnh thổ hay còn được gọi là vùng quốc hải rải rác trong vùng biển Caribbe và Thái Bình Dương.
• Quốc kỳ Mỹ có 50 ngôi sao tượng trưng cho 50 bang và 13 vạch trắng, đỏ tượng trưng cho 13 bang khi mới lập quốc.

Mỹ là một nước Cộng hòa liên bang, thực hiện chế độ tam quyền phân lập. Hiến pháp quy định quyền lập pháp thuộc về Quốc hội, quyền hành pháp thuộc về Tổng thống và quyền tư pháp thuộc về Tòa án tối cao. Mỗi bang lại có hệ thống Hiến pháp và pháp luật riêng nhưng không trái với Hiến pháp của Liên bang.

KINH TẾ

Mỹ là một nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới, với các ngành công nghiệp, nông nghiệp và dịch vụ hiện đại, nền kinh tế có sức cạnh tranh mạnh mẽ, là một cường quốc xuất khẩu số một và cũng là thị trường nhập khẩu đa dạng và lớn nhất thế giới. Riêng kim ngạch xuất nhập khẩu của Mỹ chiếm khoảng 25% kim ngạch xuất nhập khẩu của thế giới.

• Viện Nghiên cứu Kinh doanh Quốc tế, có trụ sở tại Thụy Sỹ công bố nghiên cứu thường niên “Niên giám Sức cạnh tranh Thế giới” tháng 5/2007, trong đó kinh tế Mỹ tiếp tục đứng đầu thế giới, kể từ năm 1994.
• Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) tính theo sức mua (PPP) của nền kinh tế Mỹ năm 2006 đạt 12,98 nghìn tỷ USD, chiếm 32% GDP toàn cầu, (nhiều gấp hai lần con số GDP của nước đứng hai thế giới), cống hiến tới 16,8% cho tăng trưởng kinh tế toàn cầu.
• Nhờ kinh tế tăng trưởng nhanh, nhiều việc làm mới được tạo ra, tỷ lệ thất nghiệp năm 2006 giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 4 năm qua xuống còn 4,5% (tháng 5/2007). Đồng thời, tốc độ lạm phát vẫn được khống chế ở mức độ hợp lý nhờ chính sách tăng lãi suất tiền gửi ngắn hạn theo hướng thận trọng của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED).
• Ngày 08/8/2006, FED đã quyết định giữ nguyên lãi suất tiền gửi ngân hàng ở mức 5,25%, sau 17 lần tăng liên tiếp, chấm dứt thời kỳ tăng liên tục 0,25% kể từ tháng 6-2004.

Đây chính là những điều kiện quan trọng thu hút vốn đầu tư từ bên ngoài và khuyến khích người tiêu dùng trên thị trường nội địa.

GIÁO DỤC

Chủ yếu là nền giáo dục công do Chính phủ liên bang, tiểu bang, và địa phương ở Hoa Kỳ điều hành và cung cấp tài chính. Việc giáo dục trẻ em ở độ tuổi nhà trẻ và mẫu giáo mang tính chất bắt buộc. 

• Một phần của giáo dục bắt buộc được thực hiện thông qua nền giáo dục công. Giáo dục công có tính chất phổ cập ở cấp tiểu học và trung học. Ở các cấp học này, hội đồng học khu gồm những thành viên được bầu chọn thông qua bầu cử ở địa phương đề ra chương trình học, mức độ hỗ trợ tài chính, và những chính sách khác. 

• Trẻ em có thể hoàn thành các yêu cầu giáo dục bắt buộc bằng cách theo học trong các trường công lập hay các trường tư thục do tiểu bang chứng nhận, theo học một chương trình giáo dục ở nhà được cơ quan giáo dục chấp thuận, hay theo học trong một trại trẻ mồ côi. 

Trong hầu hết các trường công lập và tư thục, giáo dục được chia thành ba cấp: tiểu học, trung học cơ sở, và trung học phổ thông. Trong hầu hết các trường ở các cấp học này, trẻ em được chia nhóm theo độ tuổi thành các lớp, từ mẫu giáo (kế đó là lớp 1) cho các em nhỏ tuổi nhất trong trường tiểu học cho đến lớp 12, lớp cuối cùng của bậc trung học. Độ tuổi chính xác của học sinh theo học các lớp này hơi khác nhau từ vùng này sang vùng khác. Giáo dục sau trung học thường được điều hành tách biệt với hệ thống các trường tiểu học và trung học.

VĂN HÓA – TÔN GIÁO – NGÔN NGỮ

Hoa Kỳ là một quốc gia đa văn hóa, là nơi sinh sống của nhiều nhóm đa dạng chủng tộc, truyền thống và giá trị. Nói đến văn hóa chung của đa số người Mỹ là có ý nói đến “văn hóa đại chúng Mỹ”. Đó là một nền văn hóa Tây phương phần lớn là sự đúc kết từ những truyền thống của các di dân từ Tây Âu, bắt đầu là các dân định cư người Hà Lan và người Anh trước tiên.

• Tôn giáo: Mỹ có nhiều tôn giáo. Đạo Tin lành (52%), Đạo Thiên Chúa (24%), Đạo Do Thái (1%), Hồi giáo (1%)…
• Ngôn ngữ chính thức: Tiếng Anh; một bộ phận nói tiếng Tây Ban Nha, Pháp và nhiều ngôn ngữ khác (theo xuất xứ nhập cư).

TRUYỀN THÔNG

Mỹ là một trong những trung tâm lớn của điện ảnh và nhiếp ảnh thế giới. Phần lớn các kỹ thuật nhiếp ảnh và công nghệ làm phim hiện đại trên thế giới được phát minh, sản

xuất tại Mỹ.

Công nghệ phim ảnh của Mỹ phần lớn có trung tâm trong và xung quanh khu Hollywood thuộc thành phố Los Angeles, California.

Các phim trường chính của Hollywood là nơi chính yếu sản xuất ra các bộ phim thương mại thành công nhất trên thế giới như: Star Wars (1977) và Titanic (1997); các sản phẩm của Hollywood ngày nay chiếm lĩnh công nghệ điện ảnh thế giới.

Y TẾ

Tiến bộ nhất, bệnh viện và máy móc y khoa tối tân nhất nhưng là quốc gia tiền tiến duy nhất Tây phương không có một nền bảo hiểm y tế phổ cập toàn dân (universal public health care insurance).

GIAO THÔNG

Chủ yếu là ô tô, ngoài những thành phố lớn New York, Los Angeles, Chicago thì phương tiện công cộng (bus, tàu ngầm…) không phát triển lắm. 

ẨM THỰC 

Mỹ là thiên đường của những món ăn nhanh: khoai tây chiên, gà rán, hamburger, bánh kếp, pancakes, bánh táo mèo, hotdogs… Đối với cư dân Mỹ, bữa tối là bữa ăn quan trọng nhất. Món khai vị thường là hoa quả, nước ép, món chính là món soup, salad trộn, thịt gà hoặc cá… và kết thúc bữa ăn bằng tách trà hay cà phê để tráng miệng.

MUA SẮM 

Nhiều thương hiệu nổi tiếng thế giới: D&G, Gucci, Prada, Versace, Chanels, Dior, Hermès, Lacoste, Louis Vuitton, Yves Saint-Laurent… Thú vị nhất là các trung tâm mua sắm thường có mùa Big sales tập trung vào các dịp Lễ Phục Sinh, Quốc khánh, Noel, Tết dương lịch…